Vitamine B12, niet bang zijn om aan te vullen bij tekort

Begin januari werd Nederland opgeschrikt. Hogere vitamine B12-waarde zou vroegtijdige sterfte voorspellen. Drie dagen erna stuurde dezelfde UMCG er nog een persbericht overeen. Met als titel: Blijf vitamine B12 gebruiken bij medisch tekort. Helaas werd dit niet opgepikt door de landelijke pers. Waardoor mensen nu onnodig bang zijn voor B12 als supplement of injectie. Want B12 is zo belangrijk dat voor sommigen aanvulling echt noodzakelijk is. Lees in dit artikel hier meer info over deze B12.

De persberichten UMCG:

In het eerste persbericht is uitgelegd dat de onderzoekers zien dat bij mensen die een hogere B12-waarde hebben in het bloed er een correlatie is met vroegtijdige sterfte. Bij het tweede persbericht werd gelukkig een nuance aangebracht. Daar staat letterlijk: Het is onduidelijk of er een direct oorzakelijk verband is. Meer onderzoek is nodig om te weten of, en zo ja hoe, hoge vitamine B12-spiegels een oorzakelijke relatie met voortijdige sterfte hebben.

Vitamine B12:

Deze B12 is een aparte vitamine in vergelijking met de andere water-oplosbare vitamines. Er zijn ook vet-oplosbare vitamines en daarvan is al bekend dat die bij te veel problemen kunnen geven. Denk hierbij aan vitamine A en vitamine D. Maar ook ten opzichte van de andere B-vitamines is het een aparte eend in de bijt.

Lang is gedacht dat wateroplosbare vitamines niet over gedoseerd kon worden. Immers, doordat het wateroplosbaar is, ging men ervanuit dat bij een overschot het weer uitgeplast wordt. Voor vitamine B6 bleek al dat er gestapeld kan worden. Kennelijk is er met vitamine B12 ook iets aan de hand. Volgens het persbericht wilden het UMCG waarschuwen voor onnodig vitamine B12 suppletie en dat meer niet altijd beter is.

Intrinsic Factor:

Zoals gezegd, B12 gedraagt zich anders dan de andere B-vitamine leden. Om vitamine B12 via eten op te kunnen nemen, wordt er bij de maagvertering een soort van bootje aangemaakt voor het verdere vervoer. Dit wordt Intrinsic Factor genoemd. Het complex van B12 en het bootje zorgt ervoor dat B12 opgenomen kan worden. Zonder bootje geen opname. Dus dan kan je eten, of supplementen nemen wat je wilt, maar dan werkt het toch niet goed. Mensen met maagzuurproblemen en diegene die daar medicatie voornemen zitten in de risicogroep dat ze vitamine B12 niet goed opnemen. Het bootje werkt dan niet goed, om het maar even versimpeld uit te leggen.

Risico van te weinig vitamine B12:

In hetzelfde artikel van het UMCG wordt heel goed uitgelegd wat iemand merkt als deze B12 langdurig te laag is. Neurologische klachten, bijvoorbeeld tintelingen of krachtverlies. Coördinatieproblemen en pijn. Neerslachtigheid, concentratieproblemen of vergeetachtigheid. Moe, bloedarmoede of zelfs tandvleesproblemen.

Dit is een breed scala aan klachten. Vandaar dat veel mensen zonder dat ze laten uitzoeken of er een vitamine B12 tekort is of waarom, dit aanvullen via supplementen.

Vitamine B12 als supplement:

Deze supplementen zijn er in vele soorten en maten. Het zit ook in de zogenaamde multivitamine preparaten en B-complex. Vaak ook in hele hoge doseringen. Nu zijn er diverse type B12. De ene is beter opneembaar dan de ander. Maar nog veel belangrijker is, als het bootje niet werkt, dan is suppletie via de maag geen goede aanvulling. Dus veel beter is om eerst uit te zoeken waarom de vitamine B12 status niet goed is.

Wanneer vitamine B12 status laten meten:

Voel je je futloos, uitgeblust, neerslachtig, heb je neurologische klachten en/of vermoed je dat de B12 niet goed opgenomen wordt? Dan is het beste om bijvoorbeeld via de huisarts de vitamine B12 waarde in het bloed te laten meten. B12 is ook nodig voor een goede vruchtbaarheid, dus bij kinderwens of vruchtbaarheidsproblemen kan het helpen om te weten of vitamine B12 een rol speelt.

Vegetariërs en veganisten:

Eet je weinig dierlijke producten? Deze vitamine zit vooral in dierlijke producten. Veganisten hebben hierdoor grote kans op B12 tekort. Dit is dan geen opname probleem. Als men het niet eet, krijg je het logischerwijs ook niet binnen. Vegetariërs die wel eieren of melkproducten eten is het verstandig bij klachten het na te gaan. Bij maaltijdvervangers en melkvervangers wordt vaak vitamine B12 in het product toegevoegd. Ons advies: check het liever eerst dan standaard via een supplement aan te vullen.

Is vitamine B12 aanvullen zinvol al is het niet onder de norm in het bloed?:

Bij een aangetoonde B12 tekort zal een arts je hoogstwaarschijnlijk injecties adviseren/aanbieden. Hierdoor wordt het verhaal van “de bootjes” omzeilt. Ook via smelttabletten is het mogelijk om B12 op te nemen ondanks dat er problemen zijn met de intrinsic factor. Dus via een goed en vrij verkrijgbaar supplement, in de juiste vorm, is het mogelijk om een tekort aan te vullen. Een kPNI Behandelaar kan je uitleggen wat bedoeld wordt met de juiste vorm en het aan jouw omstandigheden aanpassen en de dosis adviseren.

Soms komt het voor dat de B12 volgens het bloed nog voldoende is maar je wel klachten ervaart die horen bij B12 tekort. Dat komt omdat de norm behoorlijk ruim is. Ongeveer 150 tot 700 (dit verschilt iets per laboratorium). Is het dan zinvol om toch een supplement te gebruiken?

Gezien het belang van B12 is het mogelijk dat een individueel persoon baat heeft bij suppletie indien de B12 in het bloed aan de onderkant zit van de norm maar er nog wel binnen valt.

Indien deze B12 in het bloed boven de norm zit en toch klachten zijn die ook kunnen horen bij B12 tekort, is het raadzaam om verder te zoeken. De genoemde klachten hoeven niet alleen door een B12 tekort veroorzaakt te worden, er zijn ook andere mogelijkheden. Dan is het beter om verder te zoeken. Een kPNI behandelaar kan je verder helpen.

Concluderend:

Vitamine B12 is zeer belangrijk. Te weinig is zeker niet goed. Te hoge waardes kan mogelijk iets zeggen over te veel in voeding dan wel suppletie of in een onjuiste vorm waardoor het niet goed wordt opgenomen. Ook kan het iets zeggen over de functie van de lever omdat deze ook meespeelt bij B12. Daar is nog niet genoeg duidelijkheid over.

Overdosering is zeker bij een bijzondere vitamine als B12 niet verstandig en daarom pleiten we als kPNI.NL voor om niet zondermeer hoge dosissen vitamines B12 te slikken. We zijn het eens met UMCG dat meer niet altijd beter is. Maar zeker ook niet bang zijn om als het noodzakelijk is B12 op geleide van bloedwaardes op een goede waarde in het bloed te krijgen. Ook al zit je binnen de norm dan kan een supplement wel degelijk baat hebben. Tussen de 350 en 550 in het bloed is veilig om aan te houden en toch kans dat je je als persoon fit en gezond voelt.

Meer achtergrondinformatie:

• NHG-Standpunt Diagnostiek van vitamine-B12-deficiëntie
• Laboratoriumdiagnostiek Vitamine B12-deficiëntie (LESA)