Vermoeid? Let op je energieverdeling
Moe, moe, moe. We zijn het allemaal wel eens, vermoeid, en de één meer en vaker dan de ander. Wat zorgt er eigenlijk voor dat we moe worden? En waarom is het belangrijk op je energieverdeling te letten?
Alles is energie
“Alles is energie en dat is alles wat er is”. Deze uitspraak is zeker van toepassing bij vermoeidheid. Ons lichaam kan voeding omzetten in energie. Je zou dus denken dat wanneer er voldoende voedsel is, er ook genoeg energie zou moeten zijn. Deze gedachte is zeker waar, alleen niet compleet. In onze moderne westerse samenleving is er namelijk genoeg voedsel beschikbaar en toch voelen veel mensen zich vermoeid of futloos.
Ruim 17% van de beroepsbevolking ervaart burn-out klachten en bij specifieke doelgroepen is dit percentage zelfs nog hoger. Wat speelt hier?
Minder vermoeid door een goede energieverdeling
Wanneer je het hebt over vermoeidheid, gaat het om optimale opname van energie, snellere productie, beter vasthouden en verdelen over het lichaam. Gezondheid begint als de energie en de bronnen goed over de dag en de nacht is verdeeld, en past bij het bioritme van de persoon.
Je bioritme als kritische succesfactor
Een belangrijke factor voor een goede energieverdeling over de dag is het bioritme. Je bioritme wordt beïnvloed door licht (dag/nacht) maar ook door wat, wanneer én hoe vaak je eet of drinkt.
In onze samenleving wordt meestal uitgegaan van één algemeen geldende norm voor de start en einde van de dag. Het kan zijn dat deze totaal niet past bij de individuele persoon. Het gevolg kan zijn dat iemand gaat ontbijten terwijl het lichaam nog in de slaapstand staat of dat iemand gaat dineren als het lichaam al in de slaapstand gaat. Dit alles zorgt voor ontregeling van de energetische processen in het lichaam en dus vermoeidheid.
Natuurlijk is een goede slaap ook essentieel bij het tegengaan van vermoeidheid. Als je wordt gedwongen in een bioritme te leven dat niet bij je past kan een verstoorde slaap het gevolg zijn.
Verbetering van de energieverdeling
De beste manier voor een “eerlijke” verdeling van energie in het lichaam is om te gaan leven in je “eigen” ritme. Hierbij worden spieren, organen, het immuunsysteem en de hersenen afwisselend en regelmatig gebruikt. Dit betekent: eten als je honger hebt, slapen als je moe bent, drinken als je dorst hebt en bewegen om nuttige alledaagse klussen te doen.
Klinkt dit als een utopie? Het is wel datgene wat iedereen zou moeten doen en niet persé onmogelijk. Gelukkig zien we ook meer beweging in de samenleving om werktijden flexibel op te lossen. Zo ken ik een IT-bedrijf dat haar werknemers laat starten tussen 8 en 10 uur ‘s morgens en eindigen tussen 17 en 19 uur ‘s middags. Hierbij kunnen werknemers hun werktijden zelf invullen, passend bij hun bioritme. Ook in de middenstand is dit mogelijk; een ondernemer in de directe omgeving heeft zijn winkel open van 10.00 tot 19.00 uur, omdat het beter bij zijn bioritme past. Door dit soort flexibele oplossingen kan de kans op ziekteverschijnselen door een verstoord bioritme efficiënt omlaag gebracht worden. Een betere energieverdeling helpt je minder vermoeid te voelen.
QUICK WINS voor een betere energieverdeling:
– Verlagen van het aantal eetmomenten naar 3 of 2 maaltijden per dag (< 18 per week)
– Bewegen vóór het eten (kortdurend intensieve beweging voor boven- en onderlichaam)
– Voldoende consumptie van tropische vruchten (er zit een ATP producerend enzym in)
– Regelmatige consumptie van koolsoorten en dagelijkse groene thee en koffie
Beweging en spiermassa
De mens heeft net als alle andere levende wezens op aarde een ruststofwisseling (basaal metabolisme). Dit is de hoeveelheid energie die nodig is om het lichaam te laten functioneren zonder enige activiteit. Behalve de ruststofwisseling is activatie van het immuunsysteem en de energie die dat vraagt, van cruciaal belang voor de energiebeleving. Hoe actiever het immuunsysteem, hoe meer energie het vraagt en hoe vermoeider je jezelf kunt voelen. Meer informatie hierover vind je bij werkingsmechanisme 1.
If you don’t use it, you loose it
Interessant als het gaat om vermoeidheid is de hoeveelheid beweging en spiermassa. Een lichaam met veel spiermassa heeft meer energie nodig in rust als een lichaam met weinig spiermassa. Hierdoor worden spieren sneller afgebroken als deze niet gebruikt worden en vervangen door vetweefsel dat veel minder energie vraagt van het lichaam.
Spiermassa maakt echter niet alleen beweging mogelijk, het speelt ook een belangrijke rol bij de stofwisseling, hormoonhuishouding en het immuunsysteem. Door spiermassa te herstellen naar een bepaalde hoeveelheid wordt er effectief voor gezorgd dat het immuunsysteem minder actief wordt in het produceren van ontstekingsstoffen. Het maakt daarbij niet uit of het nu gaat om laaggradige ontsteking (LGI) waarvan veel mensen zich niet bewust zijn dat het hen energie kost of een merkbare ontsteking waarbij iemand zich serieus ziek voelt. In beide gevallen is er sprake van energieverlies.
Een geactiveerd immuunsysteem kan wel tot 30% van de beschikbare energie gebruiken. Dan is er voor de overige organen minder beschikbaar en dat is merkbaar als vermoeidheid, energie – en of concentratieverlies.
Immuunsysteem, beweging en voeding
Heb je een dag met nogal wat stress doorgemaakt, ga dan eerst bewegen en nog niet eten. Parkeer bijvoorbeeld je auto wat verder weg van de supermarkt en trek een sprintje. Doe voor het eten je favoriete yogabewegingen of ga eerst naar de sportschool. Of zet je favoriete dansmuziek op en ga even helemaal los en daarna pas eten. Eten zorgt er namelijk ook voor dat het immuunsysteem alert wordt. Als het al geactiveerd is door de stress dan is het beter om het eerst tot rust te brengen voordat je gaat eten. Anders maak je het mogelijk nog actiever door voeding en dit heeft geen positief effect op je vermoeidheid.
TIPS voor herstel van het energieniveau:
– Herstel van bioritme
– Genoeg en goed slapen: tussen 6 en 8 uur per nacht
– Voldoende spiermassa ofwel voldoende beweging
– Maaltijdfrequentie naar 2 -3 x per dag
– Voedzaam eten met ingrediënten die nodig zijn voor energieproductie
– Zorg bij veel stress voor beweging voordat je gaat eten
Chronisch vermoeid
We spreken van chronische vermoeidheid wanneer je voor langere tijd moe bent zonder duidelijke oorzaak. Het Chronisch Vermoeidheids Syndroom is een voorbeeld van een aandoening waarbij de energieverdeling zodanig verstoord is dat sprake is van een scala aan klachten. Herstel van de energieverdeling is de eerste stap op weg naar herstel.
Wil je je minder vermoeid en energieker voelen? Maak dan een een afspraak met een kPNI-therapeut. Hij of zij kan je helpen met het bekijken en eventueel herstellen van je energieverdeling.
Over de auteur:
Geja Heinen is sinds 2008 kPNI therapeut. Sinds 2013 is ze Master in de kPNI en sinds 2016 Master in Health, Education and Promotion. Ze heeft een achtergrond in voedingskunde en bijna 25 jaar ervaring in presenteren, training en coaching. Ze heeft zich gespecialiseerd in het optimaliseren van het energieniveau, het voorkomen van burnout klachten en energiek en gezond ouder worden onder het motto ‘eindeloos energiek’. Het reguleren van verstoorde systemen in het lichaam, vooral als deze door stress verstoord worden, is haar focuspunt. Ze ontwikkelde daarvoor een uniek model gebaseerd op de kPNI-principes.
Geja combineert kPNI-therapie met aanvullende technieken zoals het benutten van de individuele sexuele energie voor het eigen lichaam , systemisch werk en klanktherapie.
Haar praktijk is gevestigd in Gieten.