Low carb/ketogeen dieet, goed voor gezondheid of juist niet?

Er is veel te doen over low carb en/of ketogeen dieet. ZilverenKruis is er kritisch over. Hierbij info vanuit de kPNI achtergrond. Voor een ieder die zijn gezondheid serieus neemt en wetenschappelijke onderbouwing wilt over dit onderwerp, lees hieronder verder. Want er is genoeg bewijs over de voors en tegens.

Low carb, voordelen

Low carb, oftewel lage hoeveelheid koolhydraten eten is iets wat veel media aandacht krijgt. Zeker in het kader van het “omkeren” van diabetes type 2 lees je er genoeg over. Daarnaast verlaagd het bloeddruk, wordt de HbA1C stuk verbeterd (zegt iets over je bloedsuikerspiegel op de langere termijn) en het cholesterolprofiel in het bloed is ook beter. En voor veel mensen is het de manier om overgewicht kwijt te raken. Klinkt allemaal heel gezond.

Laag koolhydraten diëten is niks nieuws. Montignac had er al veel bekendheid mee in de jaren ’90. Dokter Frank deed dat nog eens dunnetjes over.

Wat duidelijk is uit de onderzoeken is dat de zogenaamde insuline-gevoeligheid verbetert. Dat houdt in dat het hormoon insuline beter werkt. Bij diabetes type 2 (DM2) is dat hetgeen wat vooral typerend is voor dit ziektebeeld. Dat verbeteren maakt dat je van DM2 af kan komen.

Ketogeen dieet

Het ketogeen dieet is ontwikkelt voor kinderen met epilepsie. Vaak worden varianten op dit dieet ketogeen genoemd. In het algemeen houdt het in, veel vetten, veel eiwitten en laag in koolhydraten.

Top voor je gezondheid of toch kanttekeningen?

Als je de voordelen ziet zou je toch verwachten dat diëtisten, praktijkondersteuners, artsen en zorgverzekeraars het zouden omarmen. Waarom dan toch zo weinig ondersteuning hiervoor?

Groot voordeel dat mensen noemen is dat zodra ze het gewend zijn, veel minder drang hebben naar zoet. Gewichtsverlies treedt best snel op wat mensen gemotiveerd houdt om door te gaan. Dat is namelijk het grootste gevaar bij mensen die willen afvallen, volhouden. En als die weegschaalcijfers of centimeters niet snel naar beneden gaan is het menselijk om niet trouw te blijven volhouden.

Bloedwaardes en bloeddruk zijn ook in een tijdsbestek van weken meetbaar verbeterd. Kortom, klinkt allemaal zeer gezondheidsbevorderend.

Voor de korte termijn is het verhaal ook inderdaad zeer positief. De vraagtekens zitten met name in de lange termijn. Gezondheid op de lange termijn is niet een kwestie van bepaalde hoeveelheid koolhydraten, eiwitten of vetten (de macro nutriënten). Belangrijk zijn voor de lange termijn: vezels, beweging, vitamines, mineralen en variatie.

Vooral die mineralen en vezels zijn potentieel knelpunten (obstipatie en calcium worden in de onderzoeken genoemd). Groenten en fruit zijn de beste bron daarvoor. Koolhydraten zitten ook in groenten en fruit. Het gevaar schuilt in dat mensen op deze diëten vaak niet gevarieerd eten. Fruit past maar weinig in een koolhydraatarm/ketogeen dieet. Veel soorten groenten moet je ook voorzichtig mee zijn om de voordelen van het dieet goed te kunnen ervaren. Bladgroenten kan wel altijd. Maar ja, daarin is niet echt veel variatie.

De discussie over verzadigd vet versus onverzadigde vetten zal binnenkort behandeld worden en laat ik voor nu achterwegen.

Wel of niet doen?

Gezien de voordelen op de korte termijn zou ik persoonlijk die voordelen willen verzilveren. Zeker als hoge bloeddruk, verhoogde bloedsuiker of cholesterol aan de orde is. Maar dan wel de kanttekening dat voor de lange termijn er aanpassingen nodig zijn om het echt gezond  te houden en ook voor de gemiddelde persoon vol te houden.

Dus als je het doet, doe het dan wel met zoveel mogelijk variatie in de voeding voor een korte periode (kwestie van weken). Vergeet de vezels, water drinken, goed slapen en de beweging niet. Want die zijn uiteindelijk de meest gezondheidsbevorderende onderdelen van een gezonde leefstijl.

En voor de lange termijn. Neem het goede van alle werelden. Dus wees matig met koolhydraten, vooral snoepen, snacken, bewerkte producten en alcohol zijn boosdoeners. Eet vooral gevarieerd. Spelen met maaltijdfrequentie (intermitterend fasting) is dan iets wat maakt dat er een langdurige gezonde leefstijl vol gehouden kan worden. Meer over deze maaltijdfrequentie volgt binnenkort!

Bronnen:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31447226

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31185843

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19136821

https://www.mdpi.com/2072-6643/11/5/962/htm

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31445313

https://annals.org/aim/article-abstract/718265/effect-low-carbohydrate-diet-appetite-blood-glucose-levels-insulin-resistance