Leptine: Help, ik krijg mijn dikke buik niet weg en blijf honger houden!

Herken je dit? Je kijkt naar beneden en denkt: dat te veel aan buikvet wil ik graag weg hebben. Met goede moed begin je op je voeding te letten en/of meer te bewegen. Maar hoe goed je je best ook doet, jouw hongergevoel staat je maar niet toe om minder te eten. Of je kan het sporten niet volhouden, soms door blessures die snel ontstaan. Dikke kans dat dit te maken heeft met leptineresistentie. Lees hieronder wat het hormoon leptine doet en vooral, wat je kan doen om toch van je buikvet af te komen. En van het – vaak onterechte – hongergevoel. 

Leptine, wat doet het?

Leptine is het hormoon dat geproduceerd wordt door de vetcellen van jouw lichaam. De functie van dit hormoon is vertellen hoe het staat met de voorraad energie in de vorm van vet in jouw lichaam. Daarmee geeft leptine als het ware ‘toestemming’ om processen die energie kosten in gang te zetten. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de stofwisseling, herstel, opbouw van spierweefsel. Ofwel: alle activiteiten van je lichaam die ervoor zorgen dat je je energiek voelt, gezond én op gewicht blijft.

Leptine en het verzadigingsgevoel

Omdat leptine doorgeeft dat er voldoende energievoorraad is, zal bij een goede werking het verzadigingsgevoel ontstaan. Daarmee is het de belangrijkste component voor de regulatie van je lichaamsgewicht [1]. Leptine zendt hiervoor een signaal naar de hypothalamus in je hersenen, die dan weet dat er voldoende energie is om de genoemde lichaamsprocessen in gang te zetten en een verzadigingsgevoel produceert. Dit gaat overigens via een complex systeem waar ook andere stoffen bij betrokken zijn, die te maken hebben met het reguleren van het honger- en verzadigingsgevoel. De twee belangrijkste stoffen heten: Neuropeptide Y (NPY) en Agouti-related Peptide (AgRP). Nogmaals: het is een complex gebeuren. 

Leptine als ontstekingsstof

Leptine is niet alleen een hormoon, maar ook een pro-inflammatoire cytokine, een soort immuunhormoonstofje [1]. Dit hormoon is dus ook betrokken bij een goede werking van je immuunsysteem en niet alleen belangrijk voor een slanke buik. Door deze duale rol van leptine kunnen we ook een link leggen naar meer ziektebeelden. Denk hierbij aan hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk, onvruchtbaarheid [2], diabetes en andere ontstekingsziekten. 

Leptineresistentie

De meeste mensen hebben wel gehoord van insulineresistentie. Ook bij leptine er resistentie ontstaan. Je lichaam produceert in dit geval (te) veel leptine, maar je cellen luisteren niet meer naar dit signaal, ofwel zijn resistent. Waardoor de productie van leptine maar doorgaat. Met als gevolg dat de hypothalamus in de hersenen de boodschap van de vetcellen niet goed meer kan verstaan en geen verzadigingsgevoel produceert. Gevolg: je stopt niet met eten. Sterker nog, jouw stofwisseling gaat ook nog eens naar beneden. Met als gevolg dat er alleen maar meer vet wordt opgeslagen. Dit leidt vaak tot obesitas.

Hoewel er wel mensen geboren worden met genetische aanleg voor leptineproblemen, komt dit maar weinig voor. De meeste problemen komen door ons eetgedrag, slaapproblemen en/of ontstekingen. Dus gelukkig kunnen we hier zelf mee aan de slag!

Leptineresistentie, waardoor kan het ontstaan? Dit zijn de belangrijkste redenen:

• Veel eetmomenten op een dag
• Schildklierproblemen
• Slaapproblemen
• Insulineresistentie
• Laaggradige ontsteking
• Langdurige stress

Leptineresistentie oplossen: weg met die te dikke buik

Het rottige is, als je overgaat op minder maaltijden per dag en/of minder calorieën gaat eten, dan zal dit meteen tot een hongergevoel leiden. En als je gaat afvallen, ofwel je vetvoorraad neemt af, dan zal dit een signaal aan je hersenen geven om je te stimuleren om meer te eten. Het lichaam is namelijk gericht op het behouden van jouw gewicht. Dat is precies waarom een stof als leptine dus een regulerende werking heeft op jouw gewicht. 

Hoe moeilijk ook, maar hier zal je dus even doorheen moeten, want zodra jouw metabolisme weer toestemming krijgt om op normale sterkte te functioneren, kan je deze ‘automatische reactie’ doorbreken. En dat doe je door stug door te zetten met minder maaltijden per dag te eten, dat is misschien wel de belangrijkste verandering. Ook kan het helpen om je spieren op te bouwen, door meer te gaan sporten. Spieren zijn belangrijk voor een goede werking van je vetmetabolisme. De insulineresistentie die vaak samengaat met leptine resistentie, wordt ook beter. Daarvoor is overigens ook een belangrijke voorwaarde dat er geen laaggradige ontsteking meer is. Het voert te ver voor deze blog om deze relatie helemaal uit te leggen, maar in een therapie zal hier zeker naar gekeken worden.

Tamarinde helpt

Tamarinde is een stof die helpt om leptinegevoeligheid te verbeteren. Het is een eerste goede stap om deze vrucht aan je voeding toe te voegen. Verder kan het een goed idee zijn om de onderliggende oorzaken aan te pakken. Een goede kPNI therapeut kan je hierbij helpen. Ook om uit deze vicieuze cirkel te komen zonder terugval en demotivatie, waardoor vaak een jojo-effect ontstaat en het probleem erger wordt. 

Leptinegevoeligheid verbeteren = afscheid nemen van je buikvet

Wat kan je helpen:

• Verlaag jouw eetmomenten in stappen
• Pak de onderliggende oorzaken aan
• Zorg voor goede voeding (dit is persoonlijk, zoek uit wat bij jou past)
• Werk aan een gezonde psychische belasting
• Zorg voor voldoende beweging en krachttraining 
• Slapen is gezond, denk aan de slaap hygiëne  

Persoonlijk advies

Heb jij ook het gevoel dat je je uiterste best doet om van dat net te dikke buikje af te komen en dat het eerder de verkeerde kant op gaat? Of het gaat moeizaam maar je merkt dat je steeds koudere handen en voeten krijgt, slechter slaapt of andere kwaaltjes? Kijk dan of 1 van onze kPNI therapeuten jou kan helpen. 

Over de auteur

Monique van Poorten is een kPNI-therapeut in hart en nieren. Haar specialiteit is om samen met haar cliënten op onderzoek te gaan naar de oorzaak van het gezondheidsvraagstuk. Door haar brede kennis opgedaan als docent en examinator, wat ze nu nog is voor PNI Nederland, en haar nieuwsgierigheid leert ze nog dagelijks bij. Dit zet ze graag in om te blijven zoeken naar de oplossing die voor jou werkt. Vooral de psychologische component die vaak ligt achter langdurige klachten heeft haar interesse. Daarom volgt ze nu ook een opleiding in de Toegepaste Psychologie.

Haar praktijk heeft ze in Arnhem sinds 2006. Ze combineert de kPNI kennis met toegepaste kinesiologie, daar ze merkt dat dit een goed onderbouwde therapie is die de kPNI versterkt.

Bronnen

Leptine resistance: underlying mechanisms and diagnosis

Neuropeptide Y and Agouti-Related Peptide Mediate Complementary Functions of Hyperphagia and Reduced Energy Expenditure in Leptin Receptor Deficiency

Leptin modulates the intrinsic Excitability of AgRP/NPY Neurons in the Arcuate Nucleus of the Hypothalamus